Policjant do komputera w radiowozie wstukuje rejestrację mercedesa, za którym jedzie. Po chwili wie, że to auto skradziono dzień wcześniej na drugim końcu Polski. Albo że rejestracja jest fałszywa i pochodzi od malucha. Albo że kierowca od trzech lat nie płaci OC i ma 60 punktów karnych...
To miało być takie proste dzięki systemowi CEPiK - wielkiej bazie danych o wszystkich samochodach i kierowcach. O jego stworzeniu zdecydował Sejm w 1997 r. Miał zacząć działać od połowy 1999 r. Ale nie działa w pełni do dziś.
Bo rząd bunkra nie zbudował
Mijały kolejne terminy - rok 1999, rok 2001. W roku 2003 wydawało się, że fatum wiszące nad CEPiK wreszcie odpędzono. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji podpisało umowę z konsorcjum Softbank (związanym z Prokomem) i Face Technologies z RPA. Za 230 mln zł do końca 2005 r. miały CEPiK zbudować. Ale licho nie śpi. W zeszłym tygodniu MSWiA podpisało z Softbankiem aneks do dawnej umowy - termin przesunięto do końca września 2006 r. Softbank tłumaczy: to wina MSWiA. Miało zbudować bunkier do przechowywania kopii wszystkich danych oraz system transmisji danych. A nie zbudowało.
Bunkier będzie, ale później
Aby ukończyć CEPiK, trzeba wybudować w Legionowie tzw. Centrum Zapasowe. To właśnie ten bunkier, w którym będą gromadzone dane CEPiK na wypadek np. katastrofy systemu i wykasowania informacji. 20 września szef MSWiA Ryszard Kalisz położył uroczyście kamień węgielny pod budowę. Tyle że budowa bunkra ma się zakończyć w grudniu 2006 roku, a odbiór przewidziano... w roku 2007. To terminy późniejsze niż w aneksie podpisanym z Softbankiem! MSWiA tłumaczy: - Pomieszczenia serwerowni zostaną udostępnione w drugiej połowie 2006 r., aby uruchomienie Centrum Zapasowego było możliwe do września, zgodnie z aneksem - zapewnia rzecznik resortu Marek Gieorgica.
Bo przetargi nie wyszły
A co z systemem transmisji danych? Jeszcze większy pasztet. W zeszłym roku MSWiA dwukrotnie ogłaszało przetarg na budowę sieci. Bez rezultatu. Kolejny przetarg trwa, w ciągu dwóch miesięcy powinna się zakończyć ocena ofert. - Decyzję podejmie już nowy rząd - nie pozostawia wątpliwości Marek Gierogica.
Bez systemu transmisji CEPiK jest jak ślepy. "Coś" w tej bazie jest, ale nie koniecznie to "coś" jest aktualne. Bo brakuje łączności ze starostwami, gdzie rejestruje się samochody. To stamtąd na bieżąco powinny płynąć informacje do CEPiK. I w drugą stronę: z CEPiK do starostw. - Bez tego nie uda się skrócić czasu dostępu do aktualnych danych z 24 godzin do kilku minut, starostwa nie będą miały dostępu do informacji o pojazdach poszukiwanych przez polską i europejską policję - przyznaje rzecznik MSWiA.
Dane są, ale historyczne
Policja nie ma zastrzeżeń co do działania istniejącej już części CEPiK. - Funkcjonariusze z odpowiednimi uprawnieniami nie mają problemów z dostępem do bazy - mówi rzecznik Komendy Głównej Alicja Hytrek. Ale czy z systemu dostają wiarygodne, aktualne informacje? - Nie oceniam "wsadu" w tym systemie - przyznaje Hytrek.
Tymczasem jakość "wsadu" budzi wątpliwości. Dwa lata temu przerzucono mechanicznie dane z wojewódzkich ewidencji pojazdów. Wyszło, że w Polsce mamy dużo więcej samochodów niż w rzeczywistości. Prawdopodobnie ta "górka" to auta, które od dawna nie jeżdżą, lecz wciąż są w rejestrach. MSWiA przyznaje dziś, że te dane mają charakter "historyczny i pomocniczy". Przez ostatni rok do bazy CEPiK ponownie przerzucono dane - tym razem ze wszystkich starostw. Czy teraz to zadziała? Dowiemy się w przyszłym tygodniu. Bo od 15 października nowa baza zostanie udostępniona policji. Ale MSWiA już zastrzega, że jej jakość zależy od jakości danych w rejestrach starostw.
A koszty rosną
Budowę CEPiK finansują kierowcy. Idzie na to 1 zł opłaty ewidencyjnej od wydania dowodu rejestracyjnego, nalepki na szybę, prawa jazdy itp. I jeszcze 2 zł od wpisania do dowodu daty kolejnego przeglądu technicznego.
Z tych złotówek składają się wielkie sumy. W 2004 r. było to 85 mln zł, wpływy na przyszły rok zaplanowano na ponad 86 mln zł.
To masa pieniędzy, ale plany wydatków są jeszcze większe. Koszty budowy i eksploatacji CEPiK w tym roku rząd oszacował na prawie 80 mln zł. W przyszłym - już prawie na 200 mln! Skąd ten wzrost? To głównie wydatki na zakupy sprzętu dla systemu (ponad 85 mln zł), a także na opóźniające się budowy bunkra w Legionowie oraz sieci teletransmisji danych. Bez tego Softbank, jak przyznaje MSWiA, nie zakończy budowy systemu. Kierowcy przy okazji dołożą się też do innych działów administracji, bo bunkier w Legionowie ma służyć również Ministerstwu Finansów, a sieć łączności - różnym działom administracji państwowej.
