Słowo robot jest pochodzenia czeskiego od słowa "robota" (pracować). Po raz pierwszy tego określenia użył w latach 20. czeski dramaturg Karel Capek w swojej sztuce SF pt. R.U.R. Faktycznie roboty w filmach służyły głównie do pracy jako użyteczne narzędzia, ale często stanowiły też zagrożenie dla człowieka, potrafiły się buntować. Roboty w kinie były i niebezpieczne i sympatyczne, często stawały się też maskotkami. Oto Top 15 najsłynniejszych robotów w historii kina . Roboty są uszeregowane w porządku chronologicznym.
1. Dzień w którym zatrzymała się Ziemia
Gort Dzień, w którym zatrzymała się Ziemia
Imię: Gort
Rok uruchomienia: 1951, 2008
Producent: obca cywilizacja
Opis: W filmie Roberta Wise'a (twórcy pierwszego filmu kinowego Star Treka) na Ziemię przybywał kosmita Klaatu w towarzystwie swojego potężnego robota z metalu o imieniu Gort. Bardzo przypominał mechanicznego drwala z Czarnoksięznika z krainy Oz z 1939 roku, potem stał się też inspiracją np. dla Robocopa. Robot ma za zadanie niszczyć światy takie jak Ziemia, których mieszkańcy dążą do zagłady. To typowy dla kina tamtego czasu robot pozbawiony osobowości, beznamiętnie wykonujący rozkazy. W 2008 roku powstał nieudany remake tego filmu z Keanu Reevesem w roli głównej.
Cecha charakterystyczna: metaliczny wygląd i "żarzący się" na czerwono wizjer na głowie
Umiejętności: Gort może stopić broń lub czołgi specjalnym zabójczym promieniem lasera wystrzeliwanym z jego wizjera umieszczonego na głowie.
Hasło: Gort, Klaatu barada nikto (kosmiczne hasło, które powstrzymywało Gorta od zniszczenia Ziemi)
Status: aktywny
2. Zakazana planeta
Robby Zakazana Planeta
Imię: Robby
Producent: obca cywilizacja
Rok uruchomienia: 1956
Opis: Robby mieszka na planecie, na której znajdują się pozostałości po tajemniczej cywilizacji. Zarówno robot, jak i urządzenia ukryte we wnętrzu planety, okazują się częścią technologii mogącej zmaterializować każde pragnienie żyjących istot. Robby to postać pełna wdzięku i osobliwym poczuciu humoru. Czyli przeciwieństwo Gorta. Zakazana planeta była dużą inspiracją dla twórców Star Treka i Gwiezdnych Wojen. Robby zyskał na tyle dużą popularność, że pojawił się jeszcze później w wielu innych filmach SF.
Cecha charakterystyczna: figura czajnika,uszy w formie małych anten
Umiejętności: szeroki wachlarz umiejętności - jazda samochodem, gotowanie, sprzątanie, przenoszenie ciężarów, znajomość 188 języków
Hasło: Quiet please. I am analyzing (Proszę o ciszę. Analizuję dane)
Status: aktywny
3. Ucieczka Logana
Box Ucieczka Logana
Imię: Box
Producent: naukowcy z 23 wieku
Rok uruchomienia: 1976
Opis: Box w świecie przyszłości został zaprojektowany do przechowywania żywności. Porusza się na kołach. Jego zadaniem było zamrażanie zwierząt w celu dostarczania żywności dla ludzi żyjących w mieście przyszłości. Zmieniał zwierzęta w lodowe rzeźby. W wyniku usterki oprogramowania zmienił się w machinę zabijającą ludzi.
Cecha charakterystyczna: wielki znak X na piersi
Umiejętności: zamrażanie
Hasło: Welcome Humans! I am ready for you (Witajcie ludzie! Jestem na was gotowy)
Status: nieznany
4. Gwiezdne wojny: Epizody 1-6
C-3PO i R2-D2 Gwiezdne Wojny
Imię: R2-D2 i C-3PO
Producent: Republika (R2-D2), Annakin Skywalker (C-3PO)
Rok uruchomienia: 1977
Opis: Wymyślona przez G. Lucasa mechaniczna para przyjaciół to chyba najsłynniejsze roboty w historii kina. C-3PO i R2-D2 mieli nadawać słynnej sadze humorystyczny ton. To przykład robotów niezwykle lojalnych wobec siebie i wobec ludzi. Co filmowa Republika by bez nich zrobiła? C-3PO i R2-D2 przypominają słynnych Flipa i Flapa, a Lucas tworząc ich czerpał z Ukrytej Fortecy Kurosawy. Metropolis Langa oraz z opisanej już powyżej Zakazanej planety. C-3PO - złoty robot o sylwetce człowieka, gadatliwy, a jednocześnie strachliwy. Tymczasem R2-D2 to wyglądający jak beczka astrodroid na kółkach - wieczne uosobienie spokoju. Kontaktuje się, wydając dziwne elektroniczne piski i jęki. Oba te roboty stały się ikonami kina SF. Żaden inny robot (a tych w samych Gwiezdnych Wojnach nie brakowało) nigdy nie zyskał takiej popularności ja ta sympatyczna para blaszaków.
Cecha charakterystyczna: gadatliwość (C-3PO) małomówność (R2-DE2)
Umiejetności: C-3PO - tłumacz (znajomość 6 milionów jezyków binarnych); R2-D2 - haker (umiejętność włamywania się do interfejsu komputerowych statków i stacji kosmicznych), posłaniec (zapis i wyświetlanie holograficznych przekazów), specjalista od napraw
Hasło: C-3PO do R2-D2: Hang on tight, R2. You've got to come back. You wouldn't want my life to get boring, would you? (Trzymaj się R2. Musisz wrócić. Nie chcesz przecież, by moje życie stało się nudne, prawda?)
Status: obaj aktywni
5. Saturn 3
Imię: Hector
Producent: szaleniec
Rok uruchomienia: 1980
Opis: Na doświadczalną stację kosmiczną na Tytanie, gdzie nad rozwiązaniem problemu głodu na Ziemi pracuje dwójka kosmonautów, przybywa zabójca, który konstruuje potężnego robota, nabywającego psychotyczne skłonności swojego konstruktora. Co ciekawe, Hector z początku zwykły blaszak i pomocnik ludzi, rozwija w sobie nie tylko rządzę krwi, ale także seksulaną obsesję na punkcie kobiety. To była nabardziej przerażająca maszyna do czasu Terminatora Camerona. Dzisiaj film jest niestety już trochę zapomniany.
Cecha charakterystyczna: para okularów zamiast głowy, seksualna obsesja na punkcie głównej bohaterki
Umiejętności: duża siła fizyczna, inteligencja
Hasło: I am not malfunctioning. You are (Nie funkcjonuję źle. Ty, tak)
Status: zniszczony
6. Transformers: The Movie
Imię: Optimus Prime, Megatron i inni
Producent: Matryca Stworzenia
Rok uruchomienia: 1986, 2007
Opis: Transformery to jedne z najpopularniejszych robotów w historii kina. Dzielą się na dwie mechaniczne rasy humanoidalnych robotów - Autoboty i Decepticony, pochodzące z planety Cybertron. Obie posiadają umiejętności transformacji czyli zmiany swoich kształtów w przedmioty codziennego użytku (w celu kamuflażu na obcej planecie). I obie walczą o wszechmocną Matrycę Stworzenia. Autoboty chcą chronić ludzi, podczas gdy Decepticony bezwzględnie dążą do swoich celów. Po raz pierwszy pokazano transformery w serialu animowanym w 1984 roku. W 1986 roku powstał kinowy film pełnometrażowy. W Polsce niezbyt pamiętany, a szkoda, bo jest to znakomity, mroczny (jak na animację) film z wspaniałą muzyką z lat 80. W 2007 roku Michael Bay zrobił film aktorski z wielkimi robotami i chociaż kasowo przebił poprzednika, to fabularnie nie dosięgał nawet do pięt obrazowi z 1986 roku.
Cecha charakterystyczna: Optimus Prime (zmienia się w wielką 18-kołową ciężarówkę amerykańską), Megatron (zmienia się w pistolet laserowy)
Umiejętności: możliwość transformacji w różne pojazdy
Hasło: Autobots Run out! (Autoboty, w drogę)
Status: obaj zniszczeni (Megatron został ożywiony jako Galvatron)
7. Krótkie spięcie 1 i 2
Imię: Johnny 5
Producent: Nova Robotics
Rok uruchomienia: 1986, 1988
Opis: Tak dla odmiany - zazwyczaj roboty maja zabójcze skłonności. W tym przypadku jest zupełnie inaczej. W filmie Johna Badhama, reżysera obrazu Gry wojenne, głównym bohaterem jest robot wojskowy, który po uderzeniu pioruna zyskuje ludzką osobowość, przeobrażając z wojskowego robota w sympatycznego blaszaka o imieniu Johnny 5, musi uciekać przed wojskowym pościgiem. W 1988 roku nakręcono sequel. To chyba najbardziej sympatyczna postać robota (obok R2-D2) w historii kina.
Cecha charakterystyczna: sympatyczny głos
Umiejętności: umiejętność szybkiego uczenia
Hasło: No disassemble Number Five! (Nie demontować numeru 5)
Status: aktywny
8. Robocop
Imię: ED-209
Producent: korporacja OCP (Omni Consumer Product)
Rok uruchomienia: 1987
Opis: Poprzednik Robocopa - zbudowany na potrzeby wojska ED-209 nie ma za grosz inteligencji. Zachowuje się wręcz jak małe dziecko, gdy coś mu nie idzie. Nie umie schodzić po schodach, a po upadku nie potrafi wstać. Taka infantylna ruchoma artyleria. Miał być supergliną utrzymującym porządek. Ale co to za policjant który nie umie ścigać pod schodach przestępców? Od Robocopa różni się głównie tym, że nie jest cyborgiem (nie ma ludzkiego mózgu). ED-209 potrafi też nie słyszeć rzucanej broni (jeden z niewinnych pracowników OCP zapłacił za to życiem). Nie umie rozpoznawać tego, kogo powinien zabijać a kogo nie. Film pokazuje, że robotowi nie wystarczy zbroja i artyleria - potrzebna jest jeszcze inteligencja.
Cecha charakterystyczna: przypomina futurystyczny dwunożny czołg
Umiejętności: dwa ciężkie karabiny wielkiego kalibru zamontowane w ramionach, wyrzutnia minirakiet montowana na barku
Hasło: Please put down your weapon. You have 20 seconds to comply (Rzuć broń, masz 20 sekund na podporządkowanie się)
Status: Zniszczony (przez Robocopa)
9. Total Recall 1990
Imię: Johny Cab
Producent: Mars
Rok uruchomienia: 1990
Opis: W roku 2084 taksówkarze zostali zastąpieni przez automaty - jednym z nich jest robot Johny Cab. Jeżeli nie zapłaci się mu za kurs, Johny Cab powoduje efektowną detonację taksówki.
Cecha charakterystyczna: głupi uśmiech, zamiast nóg specjalne mocowanie do podłogi taksówki
Umiejętności: prowadzenie taksówki, detonacja taksówki
Hasło: Podczas ciężkiego ostrzału taksówki: Fasten your seat belt (Proszę zapiąć pasy)
Status: Zniszczony (autodestrukcja)
10. Sędzia Dredd
Imię: ABC Warrior
Producent: nieznany
Rok uruchomienia: 1995
Opis: W roku 2139 w świecie tytułowy Dredd, zdegradowany sędzia i policjant w jednym, musiał walczyć z zardzewiałym robotem wojennym, który został zaprojektowany w celu przetrwania zagłady atomowej, biologicznej i chemicznej.
Cecha charakterystyczna: rdza
Umiejętności: ogromna siła, duży arsenał
Hasło: Everything will be all right. You are in my hands. I am here to protect you. You have nowhere to go. You have nowhere to go (Wszystko będzie w porządku, jesteś w moich rękach. Jestem tu by cię chronić. Nie masz dokąd iść, nie masz dokąd iść...)
Status: zniszczony
11. Matrix - trylogia
Imię: Strażnicy (Sentinels)
Producent: sztuczna inteligencja z Miasta Maszyn
Rok uruchomienia: 1999, 2003
Opis: O ile agenci pokroju słynnego Smitha mieli pilnować bezpieczeństwa Matriksa od wewnątrz, o tyle od zewnątrz mieli to robić Sentinels czyli Strażnicy. To autonomiczne maszyny do zabijania przypominające metaliczne ośmiornice lub kalmary. Mają namierzać i eksterminować ludzi "odłączonych" z systemu przy ich próbie podłączania się do Matriksa. Potwory o czerwonych pajęczych oczach latają za pomocą generatorów antygrawitacyjnych. Jedynym sposobem ich zniszczenia jest impuls EMP, niszczący całą elektronikę.
Cecha charakterystyczna: metaliczne macki
Umiejętności: macki zdolne rozpruwać ciało i laser do przebijania się przez metalowe przeszkody, urządzenia namierzające, lasery, bomby zbliżeniowe
Hasło: ...killing machine designed for one thing...Search and destroy... (...zabójcza maszyna zaprojektowana w tylko jednym celu - znaleźć i zniszczyć...) - tak Morfeusz opisuje Strażników
Status: dużą część zniszczono, ale wiele pozostało aktywnych
12. Czerwona planeta
Imię: AMEE (Autonomous Mapping Exploration and Evasion)
Producent: nieznany
Rok uruchomienia: 2000
Opis: AMEE to robot, przypominający kształtem mechanicznego psa lub małpę, która ma być wsparciem dla astronautów w wyprawie na Marsa w roku 2045. Jednak w wyniku usterki uznaje ludzi za zagrożenie i zaczyna ich zabijać. Został zaprojektowany do zadań militarnych, potem przeprogramowany do takich zadań jak eksploracja powierzchni Marsa. W wyniku uszkodzeń wrócił do oryginalnego oprogramowania militarnego, zabijając niemal wszystkich astronautów. Kolejny przykład robota, który z pożytecznego urządzenia staje się zagrożeniem.
Cecha charakterystyczna: metaliczny szkielet w formie małpy lub psa z czterema obracalnymi kończynami
Umiejętności: umiejętność widzenia w podczerwieni oraz za pomocą promieni rentgenowskich, ostre pazury
Hasło: brak
Status: Zniszczony
13. Ja, Robot
Imię: Sonny (klasa NS-5)
Rok uruchomienia: 2004
Producent: US Robotics
Opis: W 2035 humanoidalne roboty są w powszechnym użytku i służą człowiekowi. NS-5 to najnowsza seria robotów, Sonny to robot wyjątkowy - został tak zaprojektowany, by mieć wolną wolę oraz zdolność marzeń. W filmie roboty wykonane przez korporację US Robotics zostają użyte do przecięcia władzy łamiąc jednocześnie pierwsze prawo robotyki Asimova (że nie może skrzywdzić człowieka). Sonny przyczynia się do ocalenia ludzi prze robotami.
Cecha charakterystyczna: mimika twarzy i niebieskie oczy
Umiejętności: skoczność, dość duża siła, inteligencja, zdolność przeżywania marzeń sennych
Hasło: Detective: Can a robot write a symphony? Sonny: "Can you?" (Detektyw: Czy robot może napisać symfonię? Sonny: A czy ty możesz?)
Status: aktywny
14. WALL-E
Imię: WALL-E, EVE
Producent: nieznany
Rok uruchomienia: 2008
Opis: Tytułowy WALL-E (skrót od Waste Allocation Load Lifter Earth-class) to sympatyczny robo-śmieciarz z 2085 roku - ostatni robot sprzątający zniszczoną i opuszczoną 700 lat wcześniej przez ludzi Ziemię. Przypomina połączenie Johny'ego 5 z Krótkiego Spięcia i kosmity E.T. filmu Spielberga Jest nie tylko sympatyczny, ale też zdolny do miłości...Zakochuje się w EVE (skrót od Extra-terrestrial Vegetation Evaluator) - "białej robocicy", która została wysłana na Ziemię w celu zbadania możliwości ponownej kolonizacji. Widać tu ewidentne nawiązania do bliblijnej historii - oba roboty mają przypominać pierwszych ludzi - Adama i Ewę. Co ciekawe, roboty w tym filmie są o wiele inteligentniejsze od ludzi, którzy ulegli umysłowej atrofii. Sympatyczny Wall-E ratuje ludzkość przed ostatecznym upadkiem, udowadniając, że nawet maszyna do sprzątania śmieci może być ważna.
Cecha charakterystyczna: WALL-E (wielkie oczy a la E.T., charakterystyczne odgłosy), EVE (biała, smukła, sylwetka a la Apple)
Umiejętności: WALL-E (zgniatanie śmieci umiejętność chowania skorupie w stylu żółwia,) EVE (broń laserowa, przenośny magazyn próbek)
Hasło: Wall-Eeeee..... EVAaaaa.....
Status: aktywny
15. Terminator: Ocalenie
Picasa 2.7
Imię: terminatory wszelkiego typu
Producent: Skynet
Rok uruchomienia: 2009
Opis: W 2018 roku Skynet wywołał wojnę światową, ale to już wszyscy doskonale wiemy. W czwartym terminatorze mniej jest cyborgów - androidów, za to następuje wysyp robotów. W czwórce Terminatora twórcy pozwoli sobie wprowadzić dużo mechanicznych zabójców. Klasyczny terminator T-600, Harvester, Hunter-Killer, mototerminatory, hydroboty... Wszystkie je łączy to że są skutecznymi narzędziami tropienia i zabijania ludzi.
Cecha charakterystyczna: wszystkie zbudowane z metalu
Umiejętności: Harvester (wielka żniwiarka w formie robota, wyłapująca ludzi), Hunter-Killer (zrobotyzowane samoloty z potężnym uzbrojeniem), Aerostaty (latający zwiadowcy o małych rozmiarach), Moto-Terminatory (terminatory połączone z motocyklami), Hydroboty (terminatory podwodne w formie mechanicznych węży), T-600 ( pierwszy modele terminatora w- duża siła ognia)
Hasło: brak
Status: zniszczone/aktywne
Podsumowanie
Robotów w kinie było oczywiście dużo więcej , o wielce więcej niż cyborgów czy androidów. Nie sposób przedstawić tu wszystkich. Który robot z zestawienia Top 15 powinien otrzymać miano najsłynniejszego? Kto jest waszym mechanicznym faworytem? I jakich jeszcze robotów zabrakło według Was w zestawieniu?
Mariusz Koryszewski
